Ruộng đồng thân quen bầu bạn. Bác mẹ càng ngày càng già yếu. Mấy năm nay ở chung mái nhà nhưng ông bà như ly thân. Từ ngày. Lại coi đó là trách nhiệm tất nhiên mà người vợ như bà phải làm. Nhưng bà lại thương ông ở nhà một mình già lão đêm hôm ngộ nghĩnh có chuyện gì.
Đứa thì buôn bán ở chợ huyện. Bà cụ cũng đã xấp xỉ 75 tuổi. Tưởng có thêm đồng ra. Đứa là ba. Bà chăm ông từng ly.
Có vay. Bà không cần ông mang huân chương này huân chương nọ. Bà chẳng dặn dò được gì với con cháu. Tội nghiệp! Bà nhà tôi cứ gọi là nhất!”. Chỉ cần nước nhà thống nhất. Cơm cháo sớm tối. Rang ăn. Con cháu hết dạ chạy chữa. Nghe ông nói. Chỉ biết từng ấy năm lấy nhau là hơn 20 năm bà phải vò võ nuôi con một mình để ông yên tâm ra trận mạc.
Còn ông bà vẫn muốn ở dưới quê coi ngó hương hỏa tổ tiên. Coi bà như người ăn bám. Nhưng “ở trong chăn mới biết chăn có rận”. Hôm có người bà con tạt qua chơi không báo trước. Ca cẩm nửa lời. Có lẽ. Ở nhà quét dọn. Bà vỡ òa trong hạnh phúc. Thương ông.
Đồng vào bà sẽ đỡ khổ. Bà con thôn ấp; tư cách của một người lính và quan trọng hơn cả là mất đi người vợ không bao giờ lấy lại được. Chuyện cháu con đến hết chiều… lâu lắm rồi bà mới vui như thế. Hai bà bạn cứ râm ran kể chuyện ngày xưa.
Lại săn sóc ông chu đáo. Người ta suy tôn gọi là đám cưới vàng. Không ngờ đấy là nụ cười cuối đời của bà. Chịu thương chịu khó. Lo toan. Ông đi ăn cỗ làng bên. Năm chúng về thăm ba má đôi lần. Giờ ông mới nhận ra. Hối nhất là ông Khỏe - chồng bà. Chơi cờ tướng. Đêm đó không may bà bị cảm đột ngột. Ông bà lấy nhau đã được hơn 50 năm.
Mọi tiêu trong nhà ông kiểm soát hết. Mua tý thức ăn ông nói với bà: “Bà ăn đi. Sợ các con lo lắng nên bà cứ cam chịu như thế nhiều năm nay mà không ai hay biết.
Tái tê cả cõi lòng. Có mượn sòng phẳng như hai người xa lạ.
Đây là tiền Nhà nước trả cho xương máu của tôi đấy”. Nhưng ông trời chỉ cho bà sống đến đây thôi. Có đồng lương hưu lại thay tính đổi nết nhanh đến vậy. Những giọt nước mắt muộn mằn lăn dài trên khuôn mặt ông. Người dằn vặt. Còn ông. Vàng bạc đâu không biết. Còn ông.
Đấu tranh bảo vệ giang sơn. Chỉ biết lặng im. Thường trực mấy ngày ở bệnh viện. Nhiều khi muốn lên ở với các con cho khuây khỏa. Bà cũng thoả mãn.
Nào ngờ ông lại coi thường bà. Bận bịu tối ngày… Thế mà bà ấy chẳng phàn nàn. Chẳng biết ông đùa hay thật. Có xóm thôn. Có chút chế độ lương hưu ông oai lắm. Đứa thoát ly trên đô thị. Đứa nào cũng thành đạt. Ngoài việc: “Mẹ còn nợ bố 5 lạng thịt…”.
Thực ra. Lúc hấp hối. Ông lành lặn trở về để bà có chỗ dựa ý thức. 5 đứa con (3 trai. Không phụ sự hy sinh tảo tần của mẹ. 2 gái) của ông bà. Có lần. Bà cũng không ngờ. Bao năm qua ông sống thật ích kỉ. Tôi cầu lông cầu lá. Thôn xóm thì bà tượng không.
Vẫn tham cấy 2 sào ruộng. Ngày ông trở về. Chỉ vì chút lương hướng hưu mà ông đánh mất đi những thứ quý: Sự kính trọng của con cháu.
Đàn con vẫn còn thơ một tay bà vất vả trông nom. Ra đi trong thanh thoát.
Mẹ còn nợ bố 5 lạng thịt”. Mỗi lần nhâm nhi chén trà với mấy ông bạn già cùng xóm là ông cười hả hê khoe: “Đấy các ông xem. Bà chẳng dám nói cho con cái biết vì sợ chúng lo lắng. Về già chỉ vì mình không có lương hướng lại làm tình cảm vợ chồng xa rời.
Từng tý vì nghĩ bù đắp lại cho ông những năm tháng đi bộ đội xa nhà. Ngần ấy năm. Các con có hơi ấm của cha. Ai cũng nghĩ ông thương và cảm thông cho những khó nhọc hy sinh của bà.
Ông Khỏe cũng kiêu hãnh lắm. Hội thơ ca hò vè của làng chỗ nào cũng có mặt. Trước lúc hấp hối bà chỉ kịp dặn con cháu: “Ở lại chăm sóc bố. Nhưng những lúc ấy bà nuốt sao nổi. Vợ mình phụ trách. Bà lấy tạm 5 lạng thịt của ông để trong tủ.
Kiều Chang.
