Ở các nước này, hiến pháp và hệ thống chính trị được xây dựng theo các nguyên tắc đa nguyên chính trị, tam quyền phân lập, dẫn đến giành giật quyền lực giữa các đảng phái chính trị rất găng tay và quyết liệt, như gian lậu bầu cử hoặc tố cáo nhau gian lận trong bầu cử; không ưng thất bại, dùng các biện pháp cực đoan để gây sức ép về chính trị, tiến hành đảo chính
Cơ chế bảo vệ hiến pháp của Cộng hòa Pháp là tiêu biểu của mô hình bảo vệ hiến pháp tập kết. N. Đ. ). Thành lập Hội đồng Hiến pháp. Ở nước ta, Đảng Cộng sản Việt Nam đã lãnh đạo chiến thắng sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất tổ quốc, xây dựng và bảo vệ sơn hà Việt Nam xã hội chủ nghĩa, tạo ra những đổi thay vượt bậc về chính trị, kinh tế, văn hóa, tầng lớp.
Nhiệm vụ bảo vệ hiến pháp được giao cho nhiều cơ quan gánh vác, mà trách nhiệm cao nhất thuộc về Quốc hội, các cơ quan của Quốc hội, Tòa án, Viện kiểm sát. Các nước Đức, Áo, Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Thổ Nhĩ Kỳ,. Đó có thể là tòa án hiến pháp, hội đồng hiến pháp hoặc một thiết chế chuyên trách khác được quy định trong Hiến pháp. Từ sự phân tách trên, tôi nhất trí với ý kiến tiếp hoàn thiện cơ chế bảo vệ Hiến pháp hiện hành, tăng cường bổn phận của Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Hội đồng Dân tộc, các Ủy ban của Quốc hội và các cơ quan khác của quốc gia trong việc bảo vệ Hiến pháp, không cần quy định Hội đồng Hiến pháp trong Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992.
Vấn đề đặt ra là tại sao chúng ta lại theo mô hình bảo vệ hiến pháp của các nước khác ta về thể chế chính trị, điều kiện kinh tế, văn hóa, từng lớp, trong khi cơ chế bảo vệ Hiến pháp của chúng ta đang vận hành tốt và có hiệu quả, chỉ cần hoàn thiện để thực hiện tốt hơn. Thẩm quyền bảo vệ hiến pháp được giao cho nhiều cơ quan đảm đương, song những năm qua, nhiệm vụ bảo vệ hiến pháp được thực hành có hiệu quả, chính trị - xã hội ổn định, quốc phòng, an ninh được giữ vững, đối ngoại được mở rộng, đời sống dân chúng ngày càng được cải thiện.
Bởi thế, các nước đó phải dùng “trọng tài” là tòa án hiến pháp hoặc hội đồng hiến pháp.
Các nước theo con đường phát triển tư bản chủ nghĩa dùng mô hình bảo hiến giao hội hay phi tập trung đều là những nước có chế độ đa nguyên, đa đảng. ”; Điều 67 Hiến pháp nước Cộng hòa quần chúng.
# Trung Hoa quy định: “Ủy ban Thường vụ Đại hội đại biểu quần chúng toàn quốc có những nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: “(1) giảng giải Hiến pháp, giám sát thực thi Hiến pháp. Thuyết giáo kiểm soát hiến pháp được hình thành ở Hoa Kỳ từ vụ án lừng danh Mabury Madison năm 1803 được xét xử bởi Chánh án John Marshall và theo ông thẩm quyền bảo vệ hiến pháp cần được thiết lập và trao cho các quan toà và tòa án.
”). C. (Điều 62 Hiến pháp nước Cộng hòa dân chúng Trung Hoa quy định: “Đại hội đại biểu dân chúng toàn quốc thực hiện các chức năng, quyền hạn sau đây: (1) Sửa đổi Hiến pháp; (2) Giám sát thực thi Hiến pháp.
Cơ chế bảo vệ hiến pháp của Hoa Kỳ là tiêu biểu của mô hình bảo vệ hiến pháp phi tập hợp. Tôi cho rằng, chúng ta chẳng thể máy móc lấy lý thuyết và thực tiễn bảo vệ hiến pháp của các nước nói trên để vận dụng cho Việt Nam, vị các nước đó có tình cảnh lịch sử, điều kiện chính trị, kinh tế, văn hóa, từng lớp khác xa với Việt Nam.
Sự phân chia quyền lực trong Hiến pháp Hoa Kỳ được thiết lập trên cơ sở phân chia ba nhánh quyền lực nền móng và chế độ đối trọng (check and balance) để thực hiện cơ chế kiểm soát giữa ba nhánh quyền lực lập pháp, hành pháp và tư pháp.
Ở các nước Việt Nam, Trung Quốc, Lào, Cuba. Sở dĩ các nước trên thế giới sử dụng các mô hình bảo hiến khác nhau, vì theo thuyết giáo Mác-Lênin về các hình thái kinh tế - tầng lớp: mỗi hình thái kinh tế - từng lớp tương ứng với chế độ kinh tế của nó, có một kiểu nhà nước, hiến pháp, pháp luật nhất thiết. Để phân xử, giải quyết các mâu thuẫn giữa đảng cầm quyền với các đảng đối nghịch, tạo cơ chế “kìm hãm”, “đối trọng”.
Những thành tựu không thể phủ nhận của nền chính trị nhất nguyên đó đã khẳng định và ngày một củng cố kiên cố hơn vai trò lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam trong sự nghiệp cách mạng của dân tộc. Hội đồng Hiến pháp (Conseil constitutionel) độc lập với nghị viện và đưa ra các quyết định có tính buộc ràng đối với các cơ quan và tòa án. Thành lập Tòa án Hiến pháp; các nước Pháp, An-giê-ri, Li-băng.
Quốc hội là cơ quan chịu bổn phận cao nhất bảo vệ Hiến pháp trước nhân dân Trong mô hình bảo hiến phi tập hợp, thẩm quyền thẩm tra tính hợp hiến không được trao cho một cơ quan nhà nước cụ thể, mà được trao cho tuốt luốt các thẩm phán và tòa án (Hoa Kỳ, Anh, Nhật Bản. Trong mô hình bảo hiến tập kết, thẩm quyền rà soát tính hợp hiến chỉ được trao cho một cơ quan nhà nước cụ thể.
